هنر یعنی و جود
آدمی . چون هیچ فردی وجود ندارد که با هنر حتی مختصر آمیختگی نداشته باشد و
آن را در حواشی زندگی اش ملاحظه ننماید . هنر شکوفایی و کمال استعداد های
انسانی است ، هنر به انسان آرامش می بخشد ، روح کنجکاوی ، تحقق و سازندگی
را در او بیدار می سازد . فرآیند سازندگی ، خلاقیت ، تولید و آفرینندگی را
در وی بوجود آورده ، زندگی اش را قرین خوشبختی و سعادت می نماید ، به طور
کلی هنر در تمام ابعاد زندگی ، مستقیم یا غیر مستقیم نقش دارد .
یکی از هنرها
نقاشی است ، فرآیند ترسیم (نقاشی)فرآیند پیچیده ای است که طی آن کودک اجزای
گوناگونی از تجربه هایش را برای ساختن یک کل معنی دار مورد استفاده قرار
می دهد . او در این فرآیند چیزی بیش از یک تصویر را ارائه می دهد ، او بخشی
از خود را به ما باز می نمایاند ، اینکه چگونه فکر می کند ، چگونه احساس
می کند و چگونه می بیند .
نقاشی راهی است
برای کمک کردن به کودک برای سازندگی بهتر با دنیای اطراف و تغییر در
الگوهای رفتاری آنان می باشد . همچنین نقاشی در امر شناخت و درمان مشکلات
کودکان سازش نایافته و کم توان ذهنی مناسب است . یکی از این مشکلات
پرخاشگری است .
هنر درمانی
کودکان عقب
مانده ذهنی گروهی از کودکان استثنایی هستند ، کودکانی با اختلالات هیجانی و
رفتاری . ویژگی های منحصر به فردی که این گونه کودکان ویژه دارند ، به
شیوه های متعددی ازجمله رفتاری ، هیجانی ، تحصیلی نمایان می شوند . این
کودکان مهارتهای سازگارانه و نیز سازش نایافته ای را مورد استفاده قرار می
دهند .
چون این گروه از
افراد نمایانگر گروهی از افراد بسیار متفاوت و چالش برانگیز هستند ،
بنابراین منطقی به نظر می رسد روش هایی که برای کمک به اینگونه افراد مورد
استفاده قرار می گیرند نیز متنوع و ویژه باشند .یکی از رویکردهای درمانی که
بطور فزآینده ای گسترش پیدا کرده ، هنر درمانی است ، بررسی ها نشان می دهد
کاربرد هنر درمانی به عنوان یک الگوی درمانی بویژه گروه درمانی احتمالا می
تواند به این کودکان کمک کند ؛ تا به شیوه های مناسب خود را بیان کنند .
هنر درمانی به
عنوان یک حرفه ، اولین بار در آمریکا در نوشته مارگارت نامبورک (مادر
هنردرمانی ) تعریف شده است . وی پس از سالها تجربه به عنوان مسئول و
آموزگار هنر درمدرسه والدن پی برد بیان آزاد هنرکودکان معرف نوعی کلام
نمادین است و نتیجه گیری کرد که بیان خود انگیخته هنر می تواند اساس معالجه
های روان درمانی باشد .
منظور از هنر
درمانی ، پرورش یک هنرمند نیست ؛ بلکه ارائه یک فرصت به فرد است تا از راه
وسایل گوناگون رنگها ، خمیر مجسمه سازی و احساسات ، عواطف، نیازها و حتی
دانسته های خود را به نحوی که مایل است بیان کند .
یکی از ویژگی
های مشترک میان بسیاری ازکودکان کم توان ذهنی ، اختلال درتوانمندی های
ارتباطی است . به همین دلیل لینچ و چوسا بر اهمیت ادغام هنر درمانی
دردرمانهای عادی به دلیل کارایی این روش به عنوان کاتالیزر یا جایگزینی
برای گفت و گو درمانی تأکید نموده است .
هنر درمانی به
اینگونه کودکان اجازه می دهد تا هیجان های خود را به وسیله یک واسطه بیان
کنند که باعث افزایش سازگاری و عزت نفس آنها نیز می شود . این روش همچنین
باعث افزایش قابل توجه سطح تحریک کسانی هم می شود که در اغلب موارد منزوی
وبی انگیزه بوده اند ، ارزش درمانی روش هنر درمانی برای افراد مبتلا به
ناتوانایی های شدید و پیچیده ، به آرامش و کنترل فشار روانی از راه هنر
بستگی دارد .
کودکان با
اختلال های هیجانی نیزممکن است از روش هنر درمانی سود جویند ، اختلال
هیجانی ممکن است شامل افسردگی دوران کودکی ، پرخاشگری ، اضطراب و پایین
بودن عزت نفس باشد .تمام مسایل ممکن است که به احساس تنهایی در کودک منجر
شوند . پوند در یک مطالعه ، دو کودک کلاس سومی ( یک دختر و یک پسر ) که در
مدرسه دچار مشکل بودند را مورد بررسی قرار داد . کودکان در یک گروه هنر
درمانی مهارتهای اجتماعی درون نظام مدرسه مشغول شدند کودکان در گروه ،
کارهایی را انجام می دادند که چگونگی درک آنان از روابط و همچنین احساسشان
درباره روابط درون گروه را آشکار می ساخت . برای تشویق کودکان به بیان
احساسات و بازنگری تعامل هایشان با دیگران از نقاشی استفاده شد .
نتایج گروه حاکی از پیشرفت توانایی های کودکان در ظاهر ساختن احساساتشان در مورد خود و دیگران بود .
هنلی هنر درمانی
را برای درمان مشکلات رفتاری توصیه می کند . از راه ترسیم رفتار کودک قادر
خواهد بود آن را به درستی بررسی کرده و سپس گزینه های دیگری در میان
همسالان و مشاوران مورد بحث قرار گیرد . از این گذشته هنر درمانی به کودک
اجازه می دهد تا رفتارهای منفی را به سوی یک تعادل مثبت هدایت کند .
به طور کلی هنر :
1. باعث رشد مهارت های کودک برای ابراز عقاید و احساسات به دیگران می شود.
2. می تواند فرصتی را برای کودک فراهم کند تا به وسیله آنچه که پدید می آورد به بیان خویشتن بپردازد .
3. از آنجا که هیچ درست و نادرستی درباره آنچه که پدید آمده وجود ندارد ، هنر می تواند برای فرد منشأ کسب موفقیت شود .